دی سال نیرو
گرفتگی غشاء در اکثر سیستمهای RO (اسمز معکوس)، یک پدیده طبیعی است. با شستشوی سیستم در دوره های مختلف(شستشوی ادواری)، اکثر گرفتگی‌ها قابل تمیز شدن از سطح غشاء می‌باشند. تجربه نشان داده است که اگر شستشوی سیستم در زمان لازم و به موقع انجام شود، در سیستمهای اسمز معکوس که سرعت گرفتگی آنها زیاد است می‌توان انتظار عمر زیاد داشت. زمان تمیز کردن به علت رسوب گذاری در سیستم های مختلف RO متفاوت است اما یک قانون کلی در مورد تمیز کردن و شست و شوی سیستم RO مورد قبول است که بصورت یک بار در هر 3 تا 12 ماه می باشد (بنابر نوع مختلف رسوب).اگر سیستم شما در هر ماه نیاز به شست و شو دارد باید نسبت به بهبود پیش تصفیه RO اقدام شود.
اکثر متغیرهای مؤثر بر راندمان، زمانی تحت تأثیر قرار می‌گیرند که منشاء گرفتگیRO ، عوامل مهمی نظیر گل و لای، لجن و رسوب باشد که در آن صورت راندمان تغییر می‌کند. هریک از عوامل گرفتگی / رسوب، توسط یک محلول تمیز کننده مناسب که توانایی حل کردن و شستشوی گرفتگی یا رسوب را دارد به بهترین نحو ممکن از روی غشاء حذف می‌شوند.
اغلب، تشکیل گرفتگی رسوب برروی غشاء به صورت لایه‌های مختلف اتفاق می‌افتد. اگر ابتدا محلول شیمیایی مناسب برای شستشوی لایه بالایی مورد استفاده قرار گیرد، این لایه‌ها به بهترین نحو ممکن تمیز خواهند شد و حذف گرفتگی لایه‌های بعدی با استفاده از محلول مناسب، ساده‌تر انجام می‌شود.
در مورد حذف لایه‌های مختلف گرفتگی/ رسوب سخت، ممکن است لازم شود که از محلول شستشوی شیمیایی با pH پایین (اسیدی)، یا محلول با pH بالا (بازی) و محلول‌های با pH پایین (برای انجام شستشو بین مراحل مختلف تمیز کاری) استفاده شود.
برای سیستمهای اسمز معکوس کوچک، تعیین روش بهینه برای شستشوی شیمیایی توسط روش سعی و خطا انجام می گیرد. اگر تجزیه آب ورودی مقدار آهن یا منگنز را زیاد نشان دهد، از محلولی برای شستشو استفاده می‌شود که قادر به شستشوی رسوب فلزات باشد. اگر جامدات معلق در آب زیاد باشند، یا TBC )تعداد باکتریها در واحد حجم آب)، بیش از حد باشد، نشان دهنده گرفتگی بیولوژیکی است و باید از یک محلول بازی برای شستشو استفاده شود. اگر استفاده از یک محلول شیمیایی، بدون تأثیر باشد ممکن است موارد دیگری از گرفتگی اتفاق افتاده باشد. اگر محلول مورد استفاده برای شستشو مؤثر باشد، شستشو باید در دو مرحله انجام گیرد.
در مورد سیستمهای اسمز معکوس در مقیاس بزرگ، روش سعی و خطا، روش عملی مناسبی برای پیدا کردن مناسبترین روش شستشو نیست. برای تشخیص نوع گرفتگی، تجزیه لایه مسبب گرفتگی، اقتصادی‌تر بوده و انجام شستشوی شیمیایی به احتمال زیاد مؤثر واقع می‌شود.
در عملیات تصفیه عادی، سطح ممبرین در المان های RO توسط رسوبات مواد معدنی، موادبیولوژیکی، ذرات کلوئیدی، و مواد آلی غیر محلول، می تواند دچار جرم گرفتگی شود . رسوبات در طی عملیات تصفیه آب بر روی سطح ممبرین ها تشکیل شده و سبب کاهش جریان عادی آب تصفیه شده (Permeate) و یا کاهش دفع (rejection) عادی نمک می شوند. هرگاه در طی اولین 48 ساعت عملیاتی جریان عادی آب تصفیه شده بیش تر از 10% افت کرد یا عبور عادی نمک بیش از 10% زیاد شد یا اختلاف فشار (تفاضل فشار خوراک با فشار محلول غلیظ شده) بیش از 15% نسبت به شرایط ثابت مرجع افزایش یافت ، عمل شستشو بر روی ممبرین ها باید انجام شود . اگر تمیز کردن به تاخیر بیافتد ، مقدار بازیافت (recovery) عملکرد سیستم به طور موثری کاهش می یابد.
روش های شستشو جهت وضعیت خاص :
هر شستشو وضعیت خاص خود را دارد، بنابراین توصیه های خاصی برای تمیز کردن، برحسب نوع رسوب وجود دارد .
رسوب سولفات
روش شستشوی زیر برای سیستمی که دچار رسوب سولفات بر روی ممبران شده است طراحی گردیده است . رسوبات سولفات بسیار سخت تمیز می شوند و اگر تشکیل شده باشند به زودی نمایان نمی شوند، احتمال خوب پاک شدن این رسوب بسیار کم می باشد.بیش از حد تصور افت جریان زیادی اتفاق می افتد که البته قابل جبران هم نیست . برای جبران عملکرد سیستم ممبرین ، چند نوبت تمیز کردن و چندین دوره غوطه وری لازم می باشد.
روش شستشو :
تمیز کردن المان هایی که رسوب سولفات دارند، دارای هفت مرحله است :
- تهیه محلول پاک کننده
- مقدمات محلول پاک کننده
- برگشت محلول پاک کننده به مدت 30دقیقه
- غوطه وری المان ها در محلول پاک کننده به مدت 1 الی 15 ساعت
- پمپ کردن با شدت جریان بالا
- شستشو ناگهانی
- روشن کردن مجدد
محلول پاک کننده جهت رسوب سولفات NaoH 0.1% ، Na4EDTA 1% ، در محدوده PH 12 و30C