تصفیه فاضلاب و تصفیه آب
دی سال نیرو
معرفی تصفیه خانه کن

تصفیه خانه کن بزرگ ترین تصفیه خانه آب ایران در منطقه غرب تهران و در ارتفاع 1342-1337 متری از سطح دریا در منطقه شهرزیبا واقع شده است.

منبع تامین آب این تصفیه خانه، رودخانه کرج ( سد امیرکبیر ) می باشد که آب خام پس از حذف مواد معلق درشت دانه از قبیل شن، ماسه، شاخه و برگ های بزرگ و انجام کلرزنی مقدماتی در محل آبگیر بیلقان توسط دو خط لوله بتنی به قطر 2000 میلیمتر و به طول 30 کیلومتر به صورت ثقلی به تصفیه خانه انتقال می یابد.

مشاور آلکساندر گیب انگلستان
پیمانکار شرکت دگرمونت فرانسه
سال بهره برداری (هجری شمسی) 1342(بخش قدیم) و 1349(بخش جدید)
ظرفیت اسمی (m3/s) 8
حداکثر ظرفیت بهره برداری (m3/s) 9
توری آشغالگیر دارد
استخر ته نشینی مقدماتی دارد
استخر زلال ساز پولساتور
صافی ماسه ای تندثقلی (آکوازور Nو T)
ماده منعقدکننده کلرورفریک
ماده تنظیم کننده pH شیر آهک
ماده گندزدا گاز کلر

فرایند تصفیه

در این تصفیه خانه، تصفیه آب از نوع فیزیکی، شیمیایی و میکروبی می باشد که در طی آن کدورت و بار میکروبی آب خام کاهش یافته و همچنین اصلاح و کاهش برخی املاح و ترکیبات شیمیایی صورت می پذیرد.

کانال آب خام

کانال آب خام به طول تقریبی 165 به عرض 3-2 متر و عمق 3-2 متر و عمق 6-1.7 متر می باشد. اندازه گیری دبی آب ورودی در این کانال صورت می پذیرد.

فرایند اصلی تصفیه آب

1- آشغالگیری

2- تهیه و تزریق و مواد شیمیایی ( کلرور فریک و آهک )

3- اختلاط سریع

4- پیش ته نشینی

5- زلال سازی

6- صاف سازی

7- کلرزنی ( اولیه و ثانویه )

و درنهایت ذخیره سازی و کنتاکت

فرایند آشغالگیری

در ابتدای مسیر کانال آب خام، دو واحد دوتایی توری آشغالگیر به ابعاد 3×1.5 متر وجود دارد که جنس آن از تسمه های فولادی مشبک بوده و چشمه های آن به ابعاد 6.5×3.5 میلیمتر می باشد. وظیفه این توری حذف مواد شناور معلق و درشت می باشد.

فرایند تهیه و تزریق مواد شیمیایی

کلرورفریک به عنوان ماده منعقدکننده با درصد خلوص 40 در مخازنی با ظرفیت 1500 متر مکعب ذخیره گردیده و پس از آماده سازی در مخازن انحلال توسط سیستم تزریق و خطوط انتقال به کانال آب خام و زلال سازها ( حسب مورد ) تزریق می گردد.

آهک نیز جهت تنظیم pH و بهبود فرایند انعقاد، به صورت شیر آهک آماده و به کانال آب خام تزریق می گردد.

فرایند اختلاط سریع

در این واحد، مواد شیمیایی مورد استفاده در فرایند تصفیه، در زمانی بسیار کوتاه و با سرعت زیاد توسط همزن مکانیکی با آب مخلوط می شود.

تعداد حوضچه (واحد) 8
حجم کل (متر مکعب) 96.8
زمان ماند در ظرفیت اسمی (ثانیه) 97

فرایند پیش ته نشینی

پیش ته نشینی با هدف کاهش کدورت اولیه و حذف مواد معلق درشت دانه قابل ته نشینی صورت می گیرد.

تعداد استخر(واحد) 2
حجم هر استخر (متر مکعب) 7272
طول هر استخر (متر) 101
زمان ماند در ظرفیت اسمی (دقیقه) 30
بار سطحی در ظرفیت اسمی (m3/h/m2) 11.9

فرایند زلال سازی

زلال سازهای این تصفیه خانه از نوع پولساتور می باشند. در این استخرها عمل انعقاد، لخته سازی و ته نشینی مواد صورت می گیرد.

تعداد زلال ساز 6
حجم هر زلال ساز (متر مکعب) 849
ارتفاع زلال ساز (متر) 5.6
زمان ماند در ظرفیت اسمی (دقیقه) 106
بار سطحی در ظرفیت اسمی (m3/h/m2) 3.16

فرایند صافی سازی

حذف نهایی مواد معلق ( کلوییدی ) از آب و فلوک های ریز که در مرحله زلال سازی ته نشین نشده اند، در صافی ها صورت می پذیرد. صافی ها توسط آب و هوا به صورت معکوس در دوره های متناوب زمانی شستشو شده و پساب حاصل از شستشو به استخر جمع آوری آب شستشوی صافی ها انتقال می یابد.

  بخش قدیم بخش جدید
تعداد (واحد) 42 واحد 21 زوج
نوع تک لایه (آکوزورN) تک لایه (آکوزور T)
ابعاد سطحی (متر مربع) 60 60
ظرفیت اسمی هر صافی (m3/h) 342 684
بار سطحی در ظرفیت اسمی (m3/h/m2) 5.7 5.7

فرایند کلرزنی اولیه و نهایی

کلرزنی اولیه قبل از عمل انعقاد به منظور حذف و نابودی ارگانیسم های نامطلوب بیماری زا و اصلاح نسبی رنگ، بو و طعم آب خام انجام می گردد.

کلرزنی ثانویه به منظور گندزدایی و تامین کلر آزاد باقیمانده در آب خروجی صورت می پذیرد. آب صاف شده، در دو مخزن 25000 مترمکعبی جمع آوری گردیده و از آنجا به مخازن ذخیره سطح شهر انتقال می یابد.

سیستم مدیریت یکپارچه (IMS)

این تصفیه خانه در سال 1383 موفق به دریافت گواهینامه های سیستم مدیریت یکپارچه، سیستم مدیریت کیفیت، سیستم مدیریت زیست محیطی و سیستم مدیریت ایمنی گردید و مدیر تصفیه خانه به عنوان نماینده مدیریت معرفی گردیده است.

خط مشی سیستم مدیریت

خط مشی سیستم مدیریت یکپارچه، براساس الگوی مدیریت کیفیت بر مبنای استانداردهای جهانی

ISO9001:2000

ISO 14001:1996

OHSAS 18001:1999

به شرح ذیل می باشد:

1- تامین همه جانبه رضایت مشتریان و کارکنان

2- تمرکززدایی با هدف مشارکت کارکنان در تصمیم گیری ها

3- ایجاد انگیزه و بالا بردن آگاهی کارکنان از طریق آموزش های مستمر

4- بهبود مستمر سیستم مدیریت یکپارچه و افزایش اثربخشی و کارایی آن

5- بهبود مستمر کیفیت آب تولیدی

6- افزایش بهره وری و راندمان نیروی انسانی و تجهیزات

7- حرکت به سمت مدیریت کیفیت فراگیر (TQM)

واحدهای اجرایی

1- واحد بهره برداری:

کنترل و نظارت بر کل فرایند تصفیه آب، توسط این واحد انجام می شود.

مهم ترین وظایف این واحد عبارتست از:

- کنترل تجهیزات و فرایند تولید آب مطابق با دستورالعمل های مدون و بر اساس کیفیت و کمیت آب خام ورودی

- ثبت وضعیت فرایندهای بهره برداری، تجهیزات و تاسیسات و پردازش و نتیجه گیری از اطلاعات فوق.

- تطبیق فرایند با توجه به کیفیت آب خام ورودی.

- برنامه ریزی عملیاتی به منظور بهبود مستمر فرایند با توجه به گزارش آزمایشگاه و نتایج سیستم های پایش پیوسته (online)

- هماهنگی با مراکز کنترل آبرسانی شهر تهران (تله متری)

2- واحد نگهداری و تعمیرات:

کنترل و نظارت بر تاسیسات و تجهیزات تصفیه آب، توسط این واحد انجام می شود.

مهم ترین وظایف این اداره عبارت است از:

- بازدید دوره ای، سرویس تعمیر و آماده سازی تمامی تجهیزات تاسیسات به منظور اطمینان از عملکرد صحیح آن

- انجام هرگونه تغییرات فنی شامل، نصب و مونتاژ به منظور بهبود وضعیت تاسیسات

- کالیبراسیون تمامی تحهیزات اندازه گیری فشار و ابزار دقیق تصفیه خانه (موثر بر فرایند تولید)

3- واحد آزمایشگاه:

کنترل و نظارت بر کیفیت آب به منظور انطباق کیفیت آب تصفیه شده با استانداردهای ملی و جهانی، توسط این واحد انجام می شود.

مهم ترین وظایف این واحد عبارت است از:

- انجام آزمایش های شیمی فیزیک به صورت روزانه، هفتگی و ماهیانه.

- ارایه نتایج حاصل از پایش کیفی آب به اداره بهره برداری به منظور بهبود شرایط بهره برداری.

- نگهداری و کالیبراسیون تجهیزات آزمایشگاهی و دستگاه های پایش پیوسته (online)

- بررسی نتایج میکروبیولوژی و آلاینده های کمیاب و ... ارایه شده توسط آزمایشگاه مرکزی.

4- واحد خدمات:

انجام خدمات پشتیبانی واحدهای مختلف، توسط این واحد انجام می شود.

مهم ترین وظایف این اداره عبارت است از:

- تامین و تضمین بهداشت و پاکیزگی ساختمان ها و تاسیسات

- لایروبی و شستشوی استخرهای لجن، جمع آوری آب شستشوی صافی ها، تغلیظ لجن و زلال سازها.

- تعمیرات عمومی مانند: بنایی، نجاری و ...

5- گروه کارشناسی:

ارتقا سیستم های موجود در تصفیه خانه، توسط این واحد انجام می شود.

مهم ترین وظایف این گروه عبارت است از:

- ارتباط با مراکز علمی و جمع آوری اطلاعات مرتبط با تصفیه آب.

- بررسی و امکان سنجی، دستاوردهای نوین تصفیه آب.

- نظارت بر پروژه های در دست اجرا در تصفیه خانه.

- نظارت و کنترل بر سیستم مدیریت یکپارچه.